Minerały śladowe to pierwiastki, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania każdego żywego organizmu. Pierwiastków tych najlepiej dostarczyć komórkom wraz z pożywieniem, jednak niezdrowy tryb życia i dieta uboga w różnorodne składniki pokarmowe często prowadzi do niedoborów, które mają bardzo negatywne skutki. Co warto wiedzieć o minerałach śladowych i które z nich są dla nas najważniejsze?
Minerały śladowe, czyli pierwiastki śladowe, mikroelementy lub oligoelementy to składniki, na które zapotrzebowanie dobowe człowieka nie przekracza 100 mg na dobę (milionowe części grama). Minerałów śladowych dostarczamy organizmowi wraz z pożywieniem. Ten wykorzystuje je natomiast między innymi w procesie wytwarzania enzymów i hormonów, w procesie tworzenia kości, mięśni, zębów, tkanki łącznej i krwinek oraz do regulacji poziomu glukozy we krwi. Minerały śladowe wspomagają metabolizm tłuszczów, białek i węglowodanów. Przyspieszają także proces gojenia się ran i są niezbędne w procesie gospodarowania tlenem w całym organizmie. Chociaż zapotrzebowanie na pierwiastki śladowe jest niewielkie, ich roli nie sposób zatem przecenić. Są one konieczne dla prawidłowego przebiegu wielu przemian zachodzących w ciele w każdej fazie życia. Nierzadko uznaje się je nawet za ważniejsze od witamin, ponieważ w przeciwieństwie do nich, nie mogą być syntetyzowane przez organizm. Które minerały zaliczamy do grona minerałów śladowych? Są to przede wszystkim fluor, bor, kobalt, jod, żelazo, mangan, cynk, chrom, miedź, molibden oraz selen.
Cynk to minerał śladowy, który pełni istotną rolę zarówno w organizmie dziecka, jak i człowieka dorosłego. Odpowiada przede wszystkim za syntezę białka i kwasów nukleinowych RNA oraz DNA, uczestniczy w przemianach białek, węglowodanów i tłuszczów oraz pomaga w łagodzeniu objawów chorób autoimmunologicznych. Bierze także udział w ekspresji genów i procesie produkcji insuliny. Cynk usprawnia pracę tarczycy, grasicy, prostaty i trzustki. Wspiera pracę układu odpornościowego, ponieważ działa przeciwzapalnie i bakteriostatycznie, a tym samym chroni organizm przed infekcjami. Jego rolą jest także wzmacnianie naczyń krwionośnych i zapobieganie powstawaniu żylaków. Cynk uczestniczy w procesie regeneracji tkanek i mineralizacji kości. Poprawia sprawność intelektualną i zmniejsza ból wynikający z problemów reumatycznych, co jest szczególnie istotne w przypadku osób w podeszłym wieku. Suplementację cynku zaleca się każdej kobiecie, gdyż reguluje on miesiączkowanie, wpływa korzystnie na płodność, a także wzmacnia włosy i paznokcie. Minerał ten wspomaga leczenie depresji i poprawia sprawność intelektualną. Przyspiesza też gojenie się ran i skutecznie wspiera walkę z trądzikiem młodzieńczym.
Suplementację miedzi należy uzależnić od suplementacji cynku, ponieważ bardzo ważne dla zdrowia organizmu jest zachowanie równowagi pomiędzy podażą obu tych minerałów. Miedź występuje głównie w sercu, wątrobie, mózgu i w nerkach. Pierwiastek ten ogrywa ważną rolę przede wszystkim w procesie wzrostu i prawidłowego rozwoju organizmu. Bierze udział w produkcji kolagenu, który wpływa na poprawne działanie stawów i kości. Ma znaczenie także w kontekście tworzenia melaniny, nadającej kolor naszej skórze i włosom. Miedź zwalcza również wolne rodniki i wzmacnia odporność, dlatego jej odpowiednia podaż pozwala uniknąć częstych infekcji. Niedobory tego minerału rozpoznamy przede wszystkim po takich objawach, jak zaburzenia pamięci, osłabiona odporność, problemy z koncentracją oraz kruche i łamliwe kości.
Za najważniejszą rolę selenu uznaje się jego zdolność do wzmacniania obronności układu odpornościowego. Przy zażywaniu odpowiednich dawek tego minerału wielokrotnie zwiększa się bowiem ilość wytwarzanych ciał odpornościowych, makrofagów oraz limfocytów. Selen wspomaga walkę organizmu z wirusami i bakteriami, a dodatkowo wchodzi w skład enzymu, który zabezpiecza błony komórkowe i czerwone krwinki przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Według badań właściwa suplementacja selenu może zmniejszyć ryzyko rozwoju zmian nowotworowych i wystąpienia między innymi raka płuc czy raka szyjki macicy. Minerał ten działa także przeciwzapalnie. Warto przyjmować go w przypadku tocznia, zaćmy, reumatoidalnego zapalenia stawów oraz zwyrodnienia plamki żółtej. Selen stabilizuje metabolizm hormonu tarczycy i łagodzi objawy menopauzy. Jest niezbędny w diecie kobiet ciężarnych, gdyż wpływa na prawidłowy rozwój układu nerwowego i odpornościowego płodu.
Żelazo jako minerał śladowy nie występuje w organizmie w stanie wolnym, lecz wchodzi w skład białek, takich jak hemoglobina i mioglobina. Odpowiada zatem za niezwykle istotny proces transportowania tlenu do wszystkich komórek. Minerał wchodzi także w skład enzymów, takich jak katalaza czy peroksydaza. Jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego i chroni organizm przed infekcjami. Jego rola w pracy układu nerwowego polega z kolei na utrzymywaniu odpowiednich funkcji intelektualnych i fizycznych. Dodatkowo, żelazo wykazuje właściwości przeciwutleniające, co oznacza że wspiera walkę z wolnymi rodnikami.
Magnez jest pierwiastkiem, którego współczesnemu człowiekowi brakuje najczęściej. Jego rolą jest dodawanie nam energii, poprawianie koncentracji, wspieranie funkcjonowania mózgu i układu nerwowego, redukcja napięcia mięśniowego i przeciwdziałanie nadpobudliwości. Magnez poprawia pamięć i usprawnia myślenie, uspokaja, zapobiega migrenom, a nawet łagodzi ból menstruacyjny i napięcie przedmiesiączkowe. Jego rolą jest także usprawnianie trawienia i ochrona organizmu przed toksynami zawartymi w pożywieniu. Minerał ten hamuje proces tworzenia kamieni nerkowych i wspomaga leczenie astmy oraz zapalenia oskrzeli. Znane są także jego właściwości regulujące względem ciśnienia krwi. Magnez zapobiega chorobom serca, chroni przed powstawaniem zakrzepów i arytmią, a także pomaga w leczeniu kontuzji. O suplementacji tego minerału powinny pomyśleć przede wszystkim kobiety w ciąży, matki karmiące, osoby narażone na silny stres oraz pracujące fizycznie, a także uczniowie i studenci.
Komentarze (0)